දහම් මඟ හැසිරෙන සිවුවනක් පිරිසට රැකවරණය සලසන..ආටානාටිය සූත්‍රය
ආටානාටිය සූත්‍රය දෙස බලද්දී බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ඤාණය ගැන අපට ශ්‍රද්ධාවක් තියෙන්න ඕනෑ. ලෞකික සම්මා දිට්ඨිය විස්තර කරද්දී මෙලොව පරලොව පිළිබඳ විශ්වාසය, කර්ම කර්ම ඵල ගැන විශ්වාසය දෙමව්පියන්ට සැලකීම ගැන විශ්වාසය වාගේම ඕපපාතිකව උපදින සත්ත්වයින් මේ ලෝකයේ සිටිනවා කියන විශ්වාසයත්, තමන්ගේම නුවණින් ජීවිතය අවබෝධ කරගත් බුදු, පසේ බුදු මහරහතන් වහන්සේ වැනි උතුමන් ලෝකයේ වැඩ සිටිනවා කියන විශ්වාසයත් තිබිය යුතුයි කියලා බුද්ධ දේශනා තුළ සඳහන් වනවා. ඕපපාතික සත්ත්වයින් පිළිබඳ විශ්වාසය බැහැර කරන්නේ එමෙන්ම බුදුරජාණන් වහන්සේගේ අබබෝධය ගැන බුද්ධ දේශනාවල සඳහන් කරුණු ගැන සැක කරන්නේ ලෞකික සම්මා දිට්ඨියවත් නැති නියම මිත්‍යා දෘෂ්ඨික කෙනකු තමයි. ඕපපාතිකව තමයි දෙවියන් උපදින්නේ. බ්‍රහ්මයන් උපදින්නේ නිරයේ තිරිසන් සත්වයන් උපදින්නේ, ප්‍රේත ලෝකයේ ප්‍රේතයන් මෙන්ම යක්‍ෂයන් නාගලෝකයේ නාගයන් කුම්භාණ්ඩ නමැති අමනුෂ්‍යයින්. ගාන්ධර්ව නමැති අමනුෂ්‍ය කොටස් කර්මානුරූපව පහළවෙන ඕපපාතික සත්ත්වයන් හැටියට අප බුද්ධ දේශනා ඔස්සේ තේරුම් ගත යුතුයි.
ආටානාටිය සූත්‍රය තුළ සඳහන් වී තිබෙන්නේ යක්‍ෂ, නාග, කුම්භාණ්ඩ, ගාන්ධර්ව යන මේ ලෝකයේ සිවුදිසාවෙහි වාසය කරන අමනුෂ්‍යයන්ගෙන් භික්‍ෂු, භික්‍ෂුණී, උපාසක, උපාසිකා යන සිව්වනක් ශ්‍රාවකයන්ට ඇතිවන උවදුරු නැතිකිරීම පිණිසත්, අමනුෂ්‍යයන් ගෙන් වන උවදුරු වලින් ආරක්‍ෂාවීම පිණිසත්, සිවුවනක් ශ්‍රාවකයන්ට අමනුෂ්‍යයන්ගෙන් හිංසාවක් ඇති නොවනු පිණිස දෙවියන් විසින් බුදුරජාණන් වහන්සේ ඉදිරියේ කළ දේශනයක්. බුදුරජාණන් වහන්සේ ගිජුකුළු පර්වතයේ වැඩ සිටිද්දී මේ ලෝකයේ සිවු දිසාවන් පාලනය කරන වෛශ්‍රවණ, විරූපාක්ඛ, විරුල්හ, ධෘතරාෂ්ට්‍ර කියන සතරවරම් දෙවි මහරජවරුන් තමන්ගේ අණසක යටතේ පාලනය වන මහත් යක්‍ෂ සේනාවක්ද, නාග සේනාවක්ද, කුම්භාණ්ඩ සේනාවක්ද, ගාන්ධර්ව සේනාවක් ද පිරිවරාගෙන පැමිණිලා, බුදුරජාණන් වහන්සේ ඉදිරියේ වන්දනාමාන කරලා එකත්පස්ව වැඩ සිටියා. ඒ අතර වෛශ්‍රවණ, දෙවියන් බුදුරජාණන් වහන්සේ ඉදිරියට පැමිණිලා මෙසේ පවසනවා.
“බුදුරජාණන් වහන්සේ කෙරෙහි පැහැදුනු බලසම්පන්න යක්‍ෂයින් ඉන්නවා. අපැහැදුනු බලසම්පන්න යක්ක්‍ෂයිනුත් ඉන්නවා. පැහැදුනු මාධ්‍යානුභාව යක්‍ෂයිනුත් ඉන්නවා. අපැහැදුනු යක්‍ෂයිනුත් ඉන්නවා. පැහැදුනු නීච යක්‍ෂයිනුත් ඉන්නවා ස්වාමීනී! බොහෝ යක්‍ෂයන් බුදුරජාණන් වහන්සේ ගැන අපැහැදීමෙන් සිටින්නේ, එයට හේතුව තමයි බුදුරජාණන් වහන්සේ ප්‍රාණඝාතයෙන් සොරකමෙන් වැරැදි කාම සේවනයෙන් බොරුවෙන්, මත්පැන් හා මත්ද්‍රව්‍ය වලින් වැලකීම සඳහා ධර්ම දේශනා කරනවා. නමුත් බොහෝ යක්‍ෂයින් දුශ්ශීලයි. පංච දුශ්චරිතයේම යෙදෙනවා. ඒ නිසා දුශ්ශීල යක්‍ෂයින් බුදුරජාණන් වහන්සේ ගැනත් ශ්‍රාවකයින් ගැනත් වෛර සිතින් කටයුතු කරනවා. ස්වාමීනී යම්කිසි යක්‍ෂයෙක් ගෙන් ධර්ම මාර්ගය අනුගමනය කරන භික්‍ෂු, භික්‍ෂුණී, උපාසක, උපාසිකා යන සිව්වනක් ශ්‍රාවකයින්ටම හිංසාවක් පීඩාවක් සිදුවුණොත් එවැනි අමනුෂ්‍ය උවදුරු වලින් ආරක්‍ෂා වීම පිණිස මේ ආටානාටිය නම් ආරක්‍ෂිත දේශනාව සිහි කරන්න” කියලා වෛශ්‍රවණ බුදුරජාණන් වහන්සේගෙන් ආටානාටිය සඳහා අවසර ඉල්ලුවා.
බුදුරජාණන් වහන්සේ අවසර ලබා දුන්නට පසුසේ වෛශ්‍රණ දෙවියන් මුලින්ම සත්බුදුරජාණන් වහන්සේලාගේ ගුණ සිහිකරමින් සත්බුදුවරුන්ට වන්දනා කළා. ඊළඟට බටහිර දිශාවේ නාගයින්ට අධිපති විරූපාක්ඛ දෙවියන්ගේ දේවානුභාවය බලපරාක්‍රමය ගැන විස්තර කළා. දකුණු දිශාව පාලනය කරන ගාන්ධර්වයන්ට අධිපති ධෘතරාෂ්ට්‍ර දෙවියන්ගේ දේවානුභාවය බලපරාක්‍රමය ගැන විස්තර කළා. ඊළඟට උතුරු දිසාව පාලනය කරන යක්‍ෂයන්ට අධිපති වෛශ්‍රවණ දෙවියන්ගේ බලපරාක්‍රමය ගැනත් විස්තර කරලා ඒ ඒ දෙවියන්ට සිව්දිශාවන්හි අමනුෂ්‍ය කොටස් පාලනය කිරීම පිණිස ඉන්ද්‍ර නමින් දෙවි පුතුන් 91 දෙනා බැගින් සිටින බවත් ඒ සියලු දෙනා බුදුරජාණන් වහන්සේ කෙරෙහි පැහැදී ඒ ඒ දිසාවන්හි සිට බුදුරදුන්ට වන්දනාමාන කරන බවත් පැවසුවා.
අනතුරුව කියා සිටියා යම් කිසි යක්‍ෂයෙක්, යක්‍ෂණියක්, යක්‍ෂ පැටවෙක් හෝ යක් පැටවියක්, යක්‍ෂ අමාත්‍යවරයෙක්, යක්‍ෂ මෙහෙකරුවෙක් හෝ යක්‍ෂ පිරිසෙහි කවුරුන් හෝ කෙනෙක් හෝ, යනාදී ලෙස මේ ආකාරයට පිරිස් හතක් ගැන පැවසුවා
.නාග කුම්භාණ්ඩ ගාන්ධර්ව යන අමනුෂ්‍ය කොටස් පිළිබඳව විස්තර කරලා ඒ අයගෙන් කවුරුන් හෝ අමනුෂ්‍යයෙක් භික්‍ෂු, භික්‍ෂුණී, උපාසක, උපාසිකා යන සිවුවනක් පිරිස ගමන් කරන විට ඒ අනුව අමනුෂ්‍යයාත් ගමන් කරනවා නම්, හිටගෙන සිටින විට අමනුෂ්‍යයාත් ඒ අනුව හිටගෙන සිටිනවානම් ඉඳගන්නකොට අමනුෂ්‍යයාත් ඒ අනුව ඉඳගන්නවා නම් නිදාගන්න කොට ඒ අනුවම නිදාගන්නවානම් සතරවරම් දෙවියන්ට කථා කරලා කියන්න කිව්වා. මේ හිංසාපීඩා කරන අමනුෂ්‍යයින්ගෙන් මාව බේරලා ධර්ම මාර්ගයේ යන්න මට උදව් කරන්න කියලා.
මේ සූත්‍රයේ තවත් වැදගත් කොටසක් ඇතුළත් වෙලා තියෙනවා. වෛශ්‍රවණ දෙවියන් බුදුරජාණන් වහන්සේ ඉදිරියේ කියා සිටියා. සමහර හිතුවක්කාර යක්‍ෂයන් වෛශ්‍රවණ දෙවියන්ගේ අණසකට පවා යටත් නොවී හිතුවක්කාර අයුරින් සිව්වනක් ශ්‍රාවකයන්ට දිගින් දිගටම හිංසා පීඩා කළොත් ඒ අවනඩුව විසඳීමට යක්‍ෂයන් අතරම බල සම්පන්නව මහා යක්‍ෂයන්ට, යක්‍ෂ සේනාපතිවරුන්ට හඬනඟා මේ විදිහට කියන්න කියලා.
“අයං යක්ඛො ගණ්හාති” මේ යක්‍ෂයා මාව අල්ලාගෙන ඉන්නවා, “අයං යක්ඛො ආවිසති මේ යක්‍ෂයා මට ආවේශ වනවා, “අයං යක්ඛො හෙඨෙති” මේ යක්‍ෂයා මට පීඩා කරනවා “අයං යක්ඛො විහෙඨෙති” මෙ යක්‍ෂයා මට බලවත්ව පීඩා කරනවා, “අයං යක්ඛො හිංසති” මේ යක්‍ෂයා මට හිංසා කරනවා, “අයං යක්ඛො විහිංසති” මේ යක්‍ෂයා මට බලවත්ව හිංසා කරනවා, “අයං යක්ඛො නමුඤ්චති, ති” මේ යක්‍ෂයා මාව අතහරින්නෙ නෑ කියලා හඬනඟා යක්‍ෂ සේනාධිපතිවරුන්ට මහහඬින් කියන්න කියලා කියනවා.
ඒ යක්‍ෂ සේනාපතිවරුන්ගේ නම් පවා ආටානාටිය සූත්‍රය තුළ සඳහන් වී තියෙනවා. ඉන්ද, සෝම, වරුණ, භාරද්වාජ, ප්‍රජාපතී, චන්දන, කාමසෙට්ඨ, කින්නුගණ්ඩු, චිත්ත සේන ආදී ආකාරයෙන් බොහෝ දෙනකුගේ නම් සඳහන් වී තියෙනවා. එවිට දෙවියන්ගේ අණට කීකරු නැති හිතුවක්කාර අමනුෂ්‍යයන් භික්‍ෂු, භික්‍ෂුණී, උපාසක, උපාසිකා යන සිව්වනක් පිරිසට හිංසා පීඩා කළොත් යක්‍ෂ සේනාපතිවරුන් හරහා එවැනි හිතුවක්කාර යක්‍ෂයන්ට දඬුවම් දීලා ධර්ම මාර්ගයේ හැසිරෙන සිව්වනක් ශ්‍රාවකයින්ගේ ආරක්‍ෂාව, රැකවරණය සලසන බව ආටානාටිය සූත්‍රයේ සඳහන් වී තියෙනවා.
වෛශ්‍රණ දෙවියන් බුදුරජාණන් වහන්සේ ඉදිරියේ කළ මේ ආටානාටිය නම් ආරක්‍ෂිත දේශනය පසුවදා බුදුරජාණන් වහන්සේ භික්‍ෂූන් වහන්සේ රැස් කරලා බුදුමුවින් ඒ ආකාරයටම දේශනා කළා. අන්න එය තමයි ආටානාටිය සූත්‍රයේ සඳහන් වෙලා තියෙන විස්තරය.
සත් බුදුරජාණන් වහන්සේ පිළිබඳ ආටානාටිය සූත්‍රය තුළ සඳහන් වන්නේ කුමන හේතුවක් නිසාද?
බුදුරජාණන් වහන්සේ නිරන්තරයෙන්ම සූත්‍ර දේශනාවල කල්ප සියයක් තුළ ලොව පහළ වූ සත් බුදුරජාණන් වහන්සේලා ගැන තමයි සඳහන් කරලා තියෙන්නේ, විපස්සී, සිඛී, වෙස්සභූ, කකුසඳ, කෝණාගම, කාශ්‍යප, ගෞතම යන සත්බුදුරජාණන් වහන්සේලාම දුටු දෙවියන් බ්‍රහ්මයන් දීර්ඝ ආයුෂ තියෙන දිව්‍ය බ්‍රහ්ම ලෝකවල තවමත් වැඩ සිටිනවා. ශුද්ධාවාස බ්‍රහ්ම ලෝකයට බුදුරජාණන් වහන්සේ වැඩම කළ අවස්ථාවක මීට කලින් පහළ වූ කකුසඳ කෝණාගම ආදී බුදුරජාණන් වහන්සේලාගේ ධර්මය ශ්‍රවණය කොට ධර්මාවබෝධය ලබා ශුද්ධාවාස බ්‍රහ්ම ලෝකයේ ආදී සිටි බ්‍රහ්මයන් ඒ ඒ බුදුවරුන්ගේ විස්තර ප්‍රකාශ කළ අවස්ථාවක් සූත්‍ර පිටකයේ තිබෙනවා. දීඝනිකායේ මහාපදාන සූත්‍රය තුළ පවා සත් බුදුරජාණන් වහන්සේලාගේ බුද්ධ විස්තර බොහොමයක් බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කර තිබෙනවා.
සංයුක්ත නිකායේ පවා විපස්සී බුදුරජාණන් වහන්සේ පටිච්චසමුප්පාදය නුවණින් විමසූ ආකාරය සිඛී වෙස්සභූ කකුසඳ, කෝණාගම කාශ්‍යප ගෞතම යන සත්බුදුරජාණන් වහන්සේලාම පටිච්ච සමුප්පාදය ආදී ධර්මයන් මෙනෙහි කොට සම්මා සම්බුද්ධත්වයට පත් වූ ආකාරය සඳහන් වී තිබෙනවා.
ඒ නිසා දිව්‍ය ලෝකවල දෙවිවරු පවා නිරන්තරයෙන් සත්බුදුරජාණන් වහන්සේලාට වන්දනා මාන කරන බව ආටානාටිය සූත්‍රයෙන් අපට දැන ගත හැකියි.
ආටානාටිය සූත්‍රය තුළ සඳහන් පරිදි මිනිසුන් හා සතුන් භාවිතා කරගෙන ගමන් කිරීමක් පිළිබඳ නොයෙක් මතිමතාන්තර ඇතැම් විද්වතුන් අතර පවතිනවා. මේ පිළිබඳ ඔබ වහන්සේ දරන අදහස කුමක්ද?
නොයෙක් අදහස් යම් යම් පිරිස් ඉදිරිපත් කර තිබෙනවා. යක්‍ෂයන් කියලා අමනුෂ්‍යයන් පිරිසක් ගැන නොවේ මේ කියවෙන්නේ. යක්‍ෂ ග්‍රෝත්‍රිකයන් ගැනයි ආටානාටිය සූත්‍රයේ සඳහන් වී තිබෙන්නේ.
කුම්භාණ්ඩ කියන්නේ ඉන්දියාවේ ගමක ජීවත් වූ ග්‍රෝත්‍රික කණ්ඩායමක්, නාග, ගාන්ධර්ව කියන්නේ යම් යම් ගෝත්‍රික කණ්ඩායම්. වෛශ්‍රවණ කියන්නේ දෙවි කෙනෙක් නොවේ අග්‍රාණ්ඩුකාරවරයක් ආදී නොයෙක් අදහස් දක්වන පිරිස් ඉන්නවා.
නමුත් බුද්ධ දේශනාවන්හි යක්‍ෂයන් ගැන බොහෝ තැන්වල සඳහන්වනවා. සංයුක්ත නිකායේ යක්‍ෂ සංයුක්තය කියලා සූත්‍රදේශනා බොහෝ ප්‍රමාණයක යක්‍ෂයන් ගැන සඳහන් වී තිබෙනවා. යක්‍ෂයෙක් ආවේශ වූ භික්‍ෂුවක් අමුවෙන් ඌරුමස් හා ලේ කාපු පුවතක් විනය පිටකයේ සඳහන් වී තිබෙනවා. මිනිසුන් දුස්සීල වන විට සැඩ යක්‍ෂයින් මිනිසුන් අතරට පැමිණ ගම් නියම්ගම් නගරවල යක්‍ෂයන් අරක්ගන්නා බවත් ඒ හේතුවෙන් බොහෝ මිනිසුන් යක්‍ෂ උවදුරු නිසා, මරණයට පත්වන බවත් අංගුත්තර නිකායේ මහාසාල සූත්‍රයේ සඳහන් වී තිබෙනවා. රතන සූත්‍රය දේශනා කිරීමට පවා හේතු වූයේ විශාලා මහනුවර ඇති වූ තුන්බියයි. අමනුෂ්‍යයන් නිසා මිනිසුන්ට හිරිහැර පීඩා සිදුවන බව බුද්ධ දේශනා නුවණින් විමසා බලන ඕනෑම කෙනෙකුට පේනවා.
ඊළඟට ආටානාටිය සූත්‍රයේ සඳහන් වී තිබෙනවා වෛශ්‍රවණ දෙවියන්ගේ අණසක යටතේ සිටින යක්‍ෂයින්, ගවයින් ඇසුරු කරගෙන යානාවක මෙන් නැගී දිසාවෙත් දිසාවට ගමන් කරනවා. නොයෙක් සිවුපා සතුන් පිට අමනුෂ්‍යයන් නැගී දිශාවෙත් දිශාවට ගමන් කරනවා කියලා. ඒ පමණක් නොවෙයි යක්‍ෂයන් ආදී අමනුෂ්‍යයන් ස්ත්‍රීන් ඇසුරු කරගෙනත් යානාවක මෙන් නැගී දිසාවෙන් දිසාවකට ගමන් කරනවා. පුරුෂයින් ඇසුරු කරගෙන තරුණ කුමර කුමරියන් ඇසුරු කරගෙන යානාවක මෙන් නැගී දිසාවෙන් දිසාවට ගමන් කරනවා කියලා. ඒ කියන්නේ යක්‍ෂයන් ආදී අමනුෂ්‍ය කොටස් නොයෙක් සිවුපා සතුන් ද මිනිසුන්ද ඇසුරු කරගෙන තමන්ගේ වුවමනා එපාකම් අනුව දිසාවෙන් දිසාවට ගමන් කරනවා. මිනිසුන් වාහන කරගෙන අමනුෂ්‍යයන් ජීවත්වෙනවා කියන කාරණයයි එයින් කියැවෙන්නේ.
අමනුෂ්‍යයන් ශරීරවලට ඇතුල් වෙලා ආවේශ වූවාට පසු අමනුෂ්‍යයන්ගේ වුවමනා එපාකම් වලට අනුව ඒ මිනිසුන් කටයුතු කරනවා. සිවුපා සතුන් පවා ඇසුරු කරගෙන අමනුෂ්‍යයන් කටයුතු කරනවා. භාහියදාරුචීරිය කෙරෙහි වෛර බැඳගත් යක්‍ෂණියක්, එළදෙනකට ආවේශ වී ඇණපු සිදුවීමක් ධර්මයේ සඳහන් වී තිබෙනවා. මේ ආකාරයට නොයෙක් සිව්පා සතුන් ඇසුරු කරගෙන අමනුෂ්‍යයන් මිනිසුනට හිංසා පීඩා කරන අවස්ථා තිබෙන බව බුද්ධිමත්ව විමසා බලන කෙනෙකුට ඉතා හොඳින් පැහැදිලිවනවා
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
1. මා විසින් මෙසේ අසන ලදි. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ රජගහ නුවර සමීපයෙහි වූ ගිජ්ඣකූට පර්වතයෙහි වැඩ වාසය කරති. එකල්හි සතරවරම් මහ රජදරුවෝ මහත් වූ යක්‍ෂ සේනාවෙන් ද, මහත් වූ ගාන්ධර්ව සේනාවෙන් ද, මහත් වූ කුම්භාණ්ඩ සේනාවෙන් ද, මහත් වූ නාග සේනාවෙන් ද, සතර දිශාවෙහි ආරක්‍ෂා පිහිටුවා බලසෙනඟ පිහිටුවා රැකවල් ලවා රාත්‍රියේ ප්‍රථම භාගය ඉක්ම ගිය කල්හි (තමන්ගේ) ශරීර ආලෝකයෙන් හාත්පස ගිජ්ඣකූට පර්වතය බබුළුවා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට හොඳාකාර වැඳ එක පැත්තකින් හුන්නාහුය. ඒ යක්‍ෂයෝ ද සමහර කෙනෙක් භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ එක පැත්තක හුන්නාහුය. සමහර කෙනෙක් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සමඟ සතුටු වූවාහුය. සතුටු විය යුතු සිහිකට යුතු කථාව කොට නිමවා එක පැත්තක හුන්නාහුය. සමහර කෙනෙක් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දෙසට දොහොත් මුදුන් දී වැඳ එකපැත්තකට වී හුන්නාහුය. සමහර කෙනෙක් නාම ගෝත්‍රය කියා එක පැත්තක හුන්නාහුය. එක පැත්තක හුන්නා වූ වෛශ්‍රවණ නම් වූ මහරජ තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මේ කරුණු කීයේය.
2. ´´ස්වාමීනි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට අසතුටු වූ හෝ සතුටු වූ හෝ උසස් (බලවත්) යක්‍ෂයෝ ද මධ්‍යම ආනුභාව ඇති යක්‍ෂයෝ ද පහත් යක්‍ෂයෝ ද ඇත්තාහුමය. බොහෝ සෙයින් යක්‍ෂයෝ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට අසතුටු වූවාහුමය. එයට හේතු කවරේද? ස්වාමීනි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වනාහි සතුන් මැරීමෙන් සොරකම් කිරීමෙන් කාමයන්හි වරදවා හැසිරීමෙන් බොරු කීමෙන් මත් බවට හා ප්‍රමාදයට කාරණා වූ සුරාපානයෙන් වැළකිම පිණිස ධර්මය දේශනා කරන්නාහ. ස්වාමීනි, බොහෝ සෙයින් යක්‍ෂයෝ සතුන් මැරීම ආදී පාපයන්ගෙන් නොවැළක්කාහුමය. ඒයක්‍ෂයන්ට ඒ ධර්ම දේශනාව අප්‍රිය වේ. සිත් සතුටු වූවන් කෙරේ නොවේ. ස්වාමීනි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ ශ්‍රාවකයෝ කැලෑවෙහි වූ ද ගම් සීමාව ඉක්ම වූ වන සේනාසන වූ ද (කැලෑවෙහි) ඉතා දුර වූ ද නිශ්ශබ්ද වූ ද කලබල නැත්තා වූ ද මිනිසුන්ගෙන් තොර වූ සුලභ ඇත්තා වූ ද මනුෂ්‍යයන්ගේ රහස් කටයුතු වලට යෝග්‍ය වූ ද හිත එකඟකර ගැනීමට සුදුසු වූ ද සේනාසනයන් (වසන තැන්) සේවනය කරති.´´
3. ඒ තන්හී නිතර වාසය කරන්නා වූ මහා බලසම්පන්න වූ යක්‍ෂයෝ ඇත්තාහුය. යම් කෙනෙක් භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ දේශනාවෙහි නොසතුටු වන්නාහු ද ඔවුන්ගේ සතුට පිණිස ස්වාමීනි, භික්‍ෂූන්ගේ ද භික්‍ෂුණියන්ගේ ද උපාසකවරුන්ගේ ද උපාසිකාවන්ගේ ද පාලනය පිණිස ද ආරක්‍ෂාව පිණිස ද, වෙහෙස නොවන පිණිස ද පහසු හැසිරීම පිණිස ද භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මේ ආටානාටිය (නම් වූ) පිරිත පිළිගත මැනව´´යි දැන්වූයේය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ නිශ්ශබ්දව පිළිගත්හ. එවිට වෙසෙවුණු මහ රජ තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ පිළිගැනිම දැන ඒ වේලාවෙහි මේ ආටානාටිය පිරිත කීයේය.
´´පසැස් ඇත්තා වූ, ශෝභාමත් වූ විපස්සී නම් සර්වඥයන් වහන්සේට ද සියලු සත්චයන් කෙරෙහි පතළ කරුණාවෙන් යුක්ත වූ සිඛී නම් සර්වඥයන් වහන්සේට ද කෙලෙස් විනාශ කලා වූ කෙලෙසුන් තවන වීර්යය ඇති වෙස්සභූ නම් සර්වඥයන් වහන්සේට ද මාරයන් යටත් කලා වූ කකුසඳ නම් සර්වඥයන් වහන්සේට ද සියලු පව් අහක් කලා වූ වැස නිමවන ලද බ්‍රහ්ම චර්ය ඇති, කෝනාගමන නම් සර්වඥයන් වහන්සේට ද සියලු කෙලෙසුන්ගෙන් මිදුනා වූ කාශ්‍යප නම් සර්වඥයන් වහන්සේට ද ශ්‍රීමත් වූ ශාක්‍ය පුත්‍ර වූ ඒ ගෞතම සර්වඥයන් වහන්සේට ද නමස්කාර වේවා.´´
4. ලෝකයෙහි යම් රහත් කෙනෙක් මහත් බවට පැමිණියහ. භය නැති කලහ. (උන්වහන්සේට නමස්කාර වේවා.)
´´අෂ්ටවිද්‍ය පසලොස් චරණයන්ගෙන් (නුවණ අට සහ චරණ පසලොසින්) යුක්ත වූ මහත් බවට පැමිණියා වූ භය නැතිකලා වූ දෙව් මිනිසුන්ට හිත වූ යම් ගෞතම සර්වඥයන් වහන්සේ කෙනෙකුට නමස්කාර කෙරෙද්ද, උන්වහන්සේට ද නමස්කාර වේවා.´´
5. ගාන්ධර්වයන්ට අධිපති වූ නැගෙනහිර දිශාව ආරක්‍ෂා කරන මහ රජ තෙම ධ්‍රතරාෂ්ටනම් වන්නේය. ඒ මහ රජ තෙම ගාන්ධර්වයන් විසින් පිරිවරණ ලද්දේ නැටුම් ගී කීම් වලින් සිත් අලවා වෙසෙයි.
´´ඉන්ද්‍රය යන නම් ඇත්තා වූ මහත් බල ඇත්තා වූ අනූ එක් දෙනෙක් පමණ වූ ඔහුගේ සමාන නම් ඇත්තා වූ බොහෝ පුත්‍රයෝ ද ඇත්තාහයි මා විසින් අසන ලදි.
´´ඔව්හු ද මහත් බවට පැමිණියා වූ විශාරද වූ බුද්ධ නම් වූ ආදිච්ච බන්ධු නම් වූ සර්වඥයන් වහන්ස, ශ්‍රේෂ්ඨ පුරුෂයන් වහන්ස, නුඹ වහන්සේට නමස්කාර වේවායි කියා දුරදීම නමස්කාර කරති.
´´දක්‍ෂ වූ සර්වඥතා ඥානයෙන් මහජනයා බලන්නෙහි යයි කියා අමනුශ්‍යයෝ ද නුඹ වහන්සේට වඳිති. මේ වැඳීම අප විසින් නැවත නැවත අසන ලදි, එහෙයින් මෙසේ කියම්හ.
´´ගෞතම නම් වූ සර්වඥයන් වහන්සේට නමස්කාර කරවුදැයි (අප විසින් විචාරන ලද යක්‍ෂයෝ) ගෞතම සර්වඥයන් වහන්සේට අපි නමස්කාර කරම්හයි (කියති). විද්‍යචරණ (නුවණ සහ සීල සමාධි) ගුණයෙන් යුක්ත වූ ගෞතම බුදුන් වහන්සේට අපි නමස්කාර කරම්හයි (කීවාහුය).
6. ´´යම් දිශාවකින් මළමිනී ගෙන යනු ලැබෙත් ද? පිසුණු (කේළාම්) කියන්නා වූ ඉදිරිපිට නැති තැන නින්දා කරන්නා වූ ප්‍රාණාඝාතය කරන ගති ඇති රෞද්‍ර වූ සොර සිත් ඇත්තා වූ වංචාකාරීවූ ජනයෝ යම් දිශා භාගයකින් ගෙනයනු ලැබෙතියි කියත් ද, ඒ දිශාව දකුණු දිශාව වේ.´´
´´කුම්භාණ්ඩයන්ට අධිපති වූ දකුණු දිශාව ආරක්‍ෂා කරන විරූපය යන නම් ඇති ඒ රජ තෙම කුම්භාණ්ඩයන් විසින් පිරිවරන ලද්දේ නැටුම් ගී කීම් වලින් සිත් අලවා වාසය කරයි.
´´ඉන්ද්‍රය යන නම් ඇත්තාවූ මහත් බල ඇත්තා වූ අනූ එක් දෙනෙක් පමණ වූ ඔහුගේ සමාන නම් ඇත්තා වූ බොහෝ පුත්‍රයෝ ද ඇත්තාහයි මා විසින් අසන ලදි.
7. ´´යම් දිශාවෙක්හි, දිලිසෙන මහත් මණ්ඩල ඇති සූර්ය්‍යයා බැස යයි ද, සූර්ය්‍ය බැස ගිය කල්හි දවල් කාලය නැතිවේ ද? ඒ දිශාව බස්නාහිරයි.´´
´´යස පිරිවර ඇත්තා වූ යම් මහරජෙක් ඒ දිශාව ආරක්‍ෂා කෙරේ ද, නාගයන්ට අධිපති වූ විරූපාක්‍ෂ නම් වූ ඒ වරම් රජ තෙම නාගයන් විසින් පිරිවරන ලද්දේ නැටුම් ගී කීම් වලින් සිත් අලවා වාසය කරයි.
´´ඉන්ද්‍රය යන නම් ඇත්තා වූ මහත් බල ඇත්තා වූ අනූ එක් දෙනෙක් පමණ වූ ඔහුගේ සමාන නම් ඇත්තාවූ බොහෝ පුත්‍රයෝද ඇත්තාහයි මා විසින් අසන ලදි.
8. ´´යම් දිශාවෙක්හි රම්‍ය වූ උතුරුකුරු දිවයින පිහිටියේ ද, දැකුම් කටයුතු වූ මහාමේරු පර්වතය වන්නේ ද, ඒ උතුරුකුරු දිවයිනෙහි වස්ත්‍රාභරණාදිය මගේය මගේයයි ගැනීමක් නැත්තා වූ භාර්ය්‍යා පරිග්‍රහයක් (භාර්ය්‍යාවන් අයත්කර ගැනීමක්)නැත්තාවූ මනුෂ්‍යයෝ උපදිත්.
´´ඒ මිනිස්සු වී නොවපුරන්නාහ. සී සෑම පිණිස නඟුල් කෙතට නොගෙනියත්. ඒ මනුෂ්‍යයෝ නොසානා ලද භුමියෙහි හටගෙන පැසුනා වූ ඇල් සාල් බත් අනුභව කරත්.´´
´´කුඩු නැත්තා වූ ද පොතු නැත්තා වූ ද පිරිසිදුවූ සුවඳ ඇති සහල් ඵලකොට ඇති හැල් රන් සැළියෙහි ලා (ජොති පාසාණ නම් ගල් උණුසුමෙන්) පිස ඒ සැළියෙන් ගත් කෑම කති.
´´ඔව්හු ගව දෙනකු එක් කුර ඇති වාහනයක් කොට දිශානුදිශාවන්හි සංචාරය කරති. සිව්පා සතෙකු එක් කුර ඇති වාහනයක් කොට දිශානුදිශාවන්හි සංචාරය කරති.´´
´´ස්ත්‍රියක් හෝ පුරුෂයෙක් හෝ තරුණියක් හෝ තරුණයෙක් හෝ වාහනය කොට දිශානුදිශාවන්හි සංචාරය කරති.´´
´´ඒ රජහුගේ පිරිවර වූ ඔව්හු වාහනවල නැඟ සියලු දිශා වටකොට ඇවිදිති. යස පිරිවර ඇත්තා වූ වෙසවුණු මහ රජ හට ඇත් යානා ද, අශ්ව යානා ද, දිව්‍ය යානා ද, ප්‍රාසාදද , සිව් ගෙවල් ද, උඩුමහල් ගෙවල් ද රන්සිවි ගෙවල් ද වන්නාහ.´´
´´ඒ රජ හට අහස්හි (උස් ස්ථාන හෝ උසට මවන ලද) ආටානාට, කුසිනාට, පරකුසිනාට, නාටපුරියා, පරකුසීතනාට යන නගරයෝ වූවාහුය.´´
උතුරු දිශාවෙන් කපීවන්ත නම් නුවරෙක, ඊට බස්නාහිර දිශාවෙන් ජනොය නවනවුතියය, අම්බර, අම්බරවතියය යන නගර හා ආනකමන්දා නම් රාජධානිය ද වන්නාහුය.
´´නිදුකාණන් වහන්ස, කුවෙර නම් මහ රජහුගේ විසාණා නම් රාජධානියක් ද ඇත්තීය. ඒ කාරණයෙන් කුවෙර නම් මහ රජ තෙම වෛශ්‍රවණයයි කියනු ලැබේ.
´´වෙන වෙනම කරුණු පරීක්‍ෂා කර කියන්නා වූ තතොලාය, තත්තලාය, තතොතලාය, ඔජසිය, තෙජසිය, තතොජසිය, සුරය රාජය, අරිෂ්ටය, තෙමිය යන යක්‍ෂයෝ දොලොස් දෙනෙක් වෙති.
යමකින් ජලය ගෙන වර්ෂාව වසී ද, වර්ෂාව යමකින් පැතිරේ ද, ඒ රාජධානියෙහි වූ විලද ධරණී නම් වන්නීය. ඒ විල අද්දර යක්‍ෂයෝ නිතර රැස්වන භගලවතී නම් සභා ශාලාවද වන්නීය.
ඒ ශාලාව වටේට නිතර ගෙඩි ඇත්තා වූ ද, නොයෙක් කුරුළු සමූහයාගෙන් ගැවසුනා වූ ද, මොණරුන් කොස්වා ලිහිණින් හා කෝකිල ආදී පක්‍ෂීන් විසින් ද පවත්වන ලද සිත්පිනවන නාද වෘක්‍ෂයෝ ඇත්තාහ.
´´තව ද පොකුණෙහි නාද කරන ජීවඤ්ජීවක නම් කුරුල්ලෝද උට්ඨවචිත්තක නම් කුරුල්ලෝ ද, වන කුකුළෝ ද පියුම් වනයෙහි රන්වන් කකුළුවෝ ද, තල් රෙහෙරු ද හැසිරෙන්නාහ.´´
´´මේ පොකුණෙහි ගිරා සැළලිහිණින්ගේ ශබ්ද ඇත්තේය. දණ්ඩ මාණවක නම් පක්‍ෂීහු ද හැසිරෙන්නාහ. ඒ කුවෙර නම් මහ රජුගේ පොකුණ හැම කල්හි එකම ආකාරයෙන් බබළන්නීය.´´
´´යස පිරිවර ඇත්තා වූ ඒ මහ රජ තෙම යම් දිශාවක් ආරක්‍ෂා කෙරේද ඒ දිශාව උතුරු දිශාව යයි මෙසේ ජනතෙම ඒ දිශාවට කියන්නේය.´´
යක්‍ෂයන්ට අධිපති වූ කුවෙර යන නමක් ඇත්තා වූ ඒ වරම් රජ තෙම යක්‍ෂ සේනාවන් විසින් පිරිවරන ලද්දේ නැටුම් ගී කීම් වලින් සිත් අලවා වාසය කරන්නේය.
´´ඉන්ද්‍රය යන නම් ඇත්තා වූ මහත් බල ඇත්තා වූ අනූ එක් දෙනෙක් පමණ වූ ඔහුගේ සමාන නම් ඇත්තා වූ බොහෝ පුත්‍රයෝ ද ඇත්තාහයි මා විසින් අසන ලදි.
9. ´´නිදුකාණන් වහන්ස, ඒ මේ ආටානාටිය පිරිත වනාහී භික්‍ෂූන්ට ද, භික්‍ෂුනියන්ට ද, උපසකවරුන්ට ද, උපසිකාවරුන්ට ද ආරක්‍ෂාව පිණිස ද සැපසේ විසීම පිණිස ද නොවෙහෙසීම පිණිස ද වන්නීය. ´´නිදුකාණන් වහන්ස, ඔවුන් අතුරෙන් යම්කිසි කෙනෙක් මේ ආටානාටිය නම් ආරක්‍ෂාව යහපත්ව ඉගෙන දැනගන්නා ලද්දී ද, අක්‍ෂරපද නොපිරිහෙලා සම්පූර්ණ කොට ඉගෙන ගන්නා ලද්දී ද, ඉදින් යම් අමනුෂ්‍ය වූ යක්‍ෂයෙක් වූවෙක් හෝ ගාන්ධර්වයෙක් වූවෙක් හෝ කුම්භාන්ඩයෙක් වූවෙක් හෝ නාගයෙක් වූවෙක් හෝ නපුරු සිත් ඇතිව භික්‍ෂුවක් හෝ භික්‍ෂුණියක් හෝ උපසකයකු හෝ උපසිකාවක් හෝ යන්නහු පසුපස්සේ යන්නේ හෝ වේද සිටියහු ලඟ සිටින්නේ හෝ වේ ද, හිඳින්නහු ලඟ හිඳින්නේ හෝ වේ ද, නිදුකාණන් වහන්ස, ඒ අමනුෂ්‍ය තෙම මාගේ ගම්වල හෝ නියම්ගම් වල හෝ සත්කාරයක් හෝ ගරුකිරීමක් හෝ නොලබන්නේය. මාගේ ආලකමන්දා නම් වූ රාජධානියෙහි වාසය කිරීමට තැනක් හෝ සථිර වාසයක් හෝ නොලබන්නේය. මාගේ යක්‍ෂයන්ගේ සමාගමට යන්නට ද නොලබන්නේය. තවද ඔහු අමනුෂ්‍යයෝ ආවාහ විවාහයන්ට නුසුදුස්සෙකු ද කරන්නාහුය. නිදුකාණන් වහන්ස, තව ද ඔහුට අමනුෂ්‍යයෝ ඔහුගේ ආත්මභාවහ දක්වා සම්පූර්ණ පද ශබ්ද ඇති අපහාස වචන වලින් නින්දා කරන්නාහුය. තවද ඔහුගේ හිසෙහි අමනුෂ්‍යයෝ හිස් වූ ලෝහ පාත්‍රයක් ද මුනින් නමන්නාහුය. තව ද ඔහුගේ හිස ද සත් කඩක් කොට පළන්නාහුය.´´
9. ´´නිදුකාණන් වහන්ස, රෞද්‍ර වූ නපුරු ගති ඇති එකට එක කරන්නා වූ අමනුෂ්‍යයෝ ඇත්තාහුය. ඒ අමනුෂ්‍යයෝ සතරවරම් රජදරුවන්ගේ ද, සතරවරම් මහරජ දරුවන්ගේ ද, අමාත්‍යයන්ගේ ද, යක් සෙනෙවියන් වෙනුවට සිටින්නන්ගේ ද වචනය නොපිළිගනිත්. ඒ අමනුෂ්‍යයෝ සතරවරම් මහරජ දරුවන්ට අකීකරු වූවෝ යයි කියනු ලැබෙත්.´´
´´නිදුකාණන් වහන්ස, එපරිද්දෙන්ම නපුරු ගති ඇති රෞද්‍ර වූ එකට එක කරන්නා වූ අමනුෂ්‍යයෝ ඇත්තාහුය. ඒ අමනුෂ්‍යයෝ සතරවරම් මහරජ දරුවන්ගේ වචනය නොපිළිගනිත්. ඒ අමනුෂ්‍යයෝ සතරවරම් මහරජ දරුවන්ට අකීකරු වූවෝ යයි කියනු ලැබෙත්.´´
´´නිදුකාණන් වහන්ස, යම්කිසි අමනුෂ්‍ය යක්‍ෂයෙක් වූවෙක් හෝ ගාන්ධර්ව වූවෙක් හෝ කුම්භාණ්ඩයෙක් වූවෙක් හෝ නාගයෙක් වූවෙක් හෝ නපුරු සිතින් භික්‍ෂු භික්‍ෂුණී උපාසක උපාසිකා යන්නහු සමඟ (පසුපස්සේ) යන්නේ හෝ වේ ද, සිටියහු ළඟ සිටින්නේ හෝ වේ ද, හිඳින්නහු ළඟ හිඳින්නේ හෝ වේ ද, නිදාගන්නහු ළඟ නිදාගන්නේ හෝ වේ ද මේ යක්‍ෂ තෙම අල්වන්නේය. මේ යක්‍ෂ තෙම ආවේශ වන්නේය. මේ යක්‍ෂ තෙම පීඩා කරන්නේය. මේ යක්‍ෂ තෙම විශේෂයෙන් පීඩා කරන්නේය. මේ යක්‍ෂ තෙම හිංසා කරන්නේය. මේ යක්‍ෂ තෙම විශේෂයෙන් හිංසා කරන්නේය, කියා ප්‍රධාන යක්‍ෂ වූ යක්‍ෂ සේනාවට අධිපති වූ එහෙයින්ම මහා සේනාපති වූ මේ යක්‍ෂයන්ට යක්‍ෂ තෙම නොගරහන්නේයයි ඝෝෂා කොට දැන්විය යුතුය. ශබ්ද නඟා කිය යුතුය. මුරගා කිය යුතුය. කවර කෙනෙකුටද යත්?´´
´´ඉන්ද්‍රය, සොමය, වරුණය, භාරද්වාජය, ප්‍රජාපතීය, චන්දනය, කාමසෙට්ඨය, කිණ්ණුණ්ඩුය, නිණ්ඩුය.´´
´´පණාදය, ඔපමඤ්ඤය, දෙවසූතය, මාතලීය, චිත්‍රසෙනය, ගන්ධර්වය, නළය, රාජය, ජනෙසභය, සාතාගිරය, හෙමවතය, පුණ්ණකය, කර්තීයය, ගුලය, සීවකය, මුචලින්දය, විශ්වාමිත්‍රය, යුගන්ධරය.´´
´´ගොපාලය, සුප්පගෙධය, හිරිය, නෙත්තිය, මන්දිය, පඤ්චාලචණ්ඩය, ආලවකය, පජ්ජුන්නය, සුමනය, සුමුඛය, දධීමුඛය, මනිමානීචරය, දීය (යන යක්‍ෂ සේනාධිපතීහු ද) තව ද, මොවුන් හා එක්ව සෙරිස්සක නම් යක්‍ෂයෙක් ද ඇත්තේය.´´
´´නිදුකාණන් වහන්ස, ඒ මේ ආටානාටිය ආරක්‍ෂාව වනාහි භික්‍ෂූගේ ද භික්‍ෂුණීන්ගේ ද උපාසකයන්ගේ ද උපාසිකාවන්ගේ ද ආරක්‍ෂාව පිණිස ද, (යක්‍ෂොපද්‍රව වලින්) නොවෙහෙසීම පිණිස ද, සුවසේ විසීම පිණිස ද පවත්නේය.´´
ඉක්බිත්තෙන් සතරවරම් රජදරුවෝ උන් ආසන වලින් නැඟිට භාග්‍යවතුන් වහන්සේට නමස්කාර කොට ප්‍රදක්‍ෂිණා කොට එතැන්හිම අන්තර්ධාන වූවාහුය.
ඒ (අනිකුත්) යක්‍ෂයෝ ද, උන් ආසන වලින නැඟිට සමහර කෙනෙක් භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ පැදකුණු කොට එතැන්හිම නොපෙනී ගියාහුය. ඇතැම් කෙනෙක් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සමඟ සතුටු වූවාහුය, සතුටුවිය යුතු වූ සිහිකටයුතු වූ කථා පවත්වා එතැන්හිම නොපෙනී ගියාහුය. ඇතැම් කෙනෙක් භාග්‍යවතුන් වහන්සේට ඇඳිලි බැඳ නමස්කාර කොට එහිම අතුරුදහන් වූහ. ඇතැම් කෙනෙක් තමන්ගේ නාම ගෝත්‍ර කියා එතැන්ම අතුරුදහන් වූහ. සමහර කෙනෙක් තුෂ්ණීම්භූත වූවාහු (කිසිවක් නොකියා) එතැන්හිම නොපෙනී ගියාහුය.
(පළමුවන මණවර නිමි.)
10. ඉක්බිති භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ඒ රාත්‍රියගේ ඇවෑමෙන් භික්‍ෂූන්ට කථාකර ආටානාටි පිරිත දෙවියන් යම්සේ කීවේ ද එසේම භික්‍ෂූන්ට ද වදාළ සේක.
´´මහණෙනි, ආටානාටිය නම් පිරිත උගනිව්. නිතර පුහුණු කරව්. සිත්හි ලා ගනිව්. වැඩදායක වන්නේය. භික්‍ෂූන්ගේ ද භික්‍ෂණීන්ගේ ද උපාසකයන්ගේ ද උපාසිකාවන්ගේ ද ආරක්‍ෂාව පිණිස ද, පීඩානොවීම පිණිස ද, සුවසේ විසීම පිණිස ද වන්නේය´´යන මෙය භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වදාළහ. සතුටු සිත් ඇත්තා වූ භික්‍ෂූහූ ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ දේශනාවට විශේෂයෙන් සතුටු වූවාහුය.
Labels: සුත්‍ර දේශනා
posted by Damitha0824 @ 1:11 PM
0 Comments
0 Comments:
Post a Comment
Subscribe to Post Comments [Atom]
<< Home